czwartek, 25 października 2018

Lektury do matury, czyli jak czytać, żeby zdać

Czytanie może być prawdziwą przyjemnością. Ba, dla niektórych ludzi to autentyczna pasja i nie wyobrażają sobie życia bez książki. Są też jednak tacy, którzy źle znoszą nacisk i przymus. Każdy tytuł znajdujący się na liście lektur automatycznie ich zniechęca. A przecież wcale tak być nie musi!

Zacznijmy od stwierdzenia niepodważalnego faktu: lektury do matury czytać trzeba. Nie da się tego uniknąć, jeśli chcemy zdań egzamin dojrzałości na zadowalającym poziomie. Jeśli jednak popracować nad własnym podejściem i przestać traktować je wrogo, można niespodziewanie odkryć, że czytanie nawet pozycji polecanych przez szkołę ma szansę sprawiać przyjemność. Czasami wystarczy zawalczyć z nieuporządkowaniem, z natłokiem informacji.


Przyjrzeć się fabule punkt po punkcie, zastanowić się nad kontekstem, w jakim została osadzona, nad okresem historycznym, w jakim powstała. Co wówczas działo się na świecie i w Polsce? Jakie dzieła już powstały, a jakie dopiero miały powstać? Jakie były wyznaczniki stylu epoki? Uświadomienie sobie tła pomaga lepiej zrozumieć książkę, z którą mamy do czynienia. Pomocne jest też rozwiązywanie quizów, przybliżających poszczególne lektury maturalne. W ten sposób łatwo można zapamiętać układ zdarzeń, bohaterów, relacje między nimi, nazwy własne, które czasem uciekają. Literatury w żadnej formie nie należy się bać, nawet jeśli do jej czytania zobowiązuje nas plan programowy.

poniedziałek, 15 października 2018

"Syzyfowe prace" Stefana Żeromskiego - jak dobrze znasz lekturę?

Stefan Żeromski opublikował powieść Syzyfowe prace pod pseudonimem Maurycy Zych – najpierw na łamach dziennika Nowa Reforma w 1897 roku, a rok później w formie książkowej. Pisząc opowieść o Marcinie Borowiczu sięgnął do własnych wspomnień i doświadczeń dorastania w zaborze rosyjskim.

Dziś jako lektura szkolna powieść Żeromskiego jest zarówno świadectwem dojrzewania młodego człowieka, którego kształtują wzorce rodzinne i szkolne, obserwacje i wnioski, które z nich wyciąga, jak i historycznym portretem sprzeciwu polskiej młodzieży wobec procesu rusyfikacji. Rozwiązując test z lektury Syzyfowe prace porządkujemy zatem wiedzę o konkretnym wycinku historii i postawach, które wówczas przyjmowano – spotykamy zarówno godnych podziwu buntowników, jak i interesownych sprzedawczyków, których obchodzi wyłącznie własna korzyść. 


Chociaż te czasy dawno należą do przeszłości, ogólne problemy dorastania i dojrzewania, poczucia zagubienia i niepewności, niewiary we własne siły i nieśmiałość pierwszego młodzieńczego zauroczenia pozostają zaskakująco aktualne. Ponadto jest to powieść o tyle specyficzna, że chociaż na pierwszym planie pozostaje Marcin Borowicz, to jednak cały czas odnosi się wrażenie, że to, co najistotniejsze, rozgrywa się na drugim planie i dotyczy bohaterów nieco bardziej ukrytych w tle. Warto tutaj dodać, że pierwsze wydanie powieści w zaborze rosyjskim w 1909 roku nosiło zresztą tytuł Andrzej Radek, czyli Syzyfowe prace.

piątek, 5 października 2018

Jak wypadniesz w teście na inteligencję?

Człowiek inteligentny to według definicji ten, który potrafi dostrzegać i analizować zjawiska wokół siebie, adaptować do zmiennych sytuacji, pozyskiwać wiedzę i umiejętności, a potem umieć je wykorzystywać. Samo słowo pochodzi od łacińskiego określenia oznaczającego zdolność pojmowania bądź rozum.

Wysoka inteligencja to pożądana cecha, którą w zasadzie wszyscy chcieliby u siebie widzieć. Nic zatem dziwnego, że każdy test na inteligencję jest tak chętnie rozwiązywany. Trzeba jednak pamiętać, że to, jakim ilorazem inteligencji dysponujemy, nie jest wcale zerojedynkowym efektem jednakowych u każdego predyspozycji. Wręcz przeciwnie – rodzajów inteligencji jest wiele i nie każdy dysponuje podobnymi talentami. Wszechstronność i perfekcję we wszystkich dziedzinach osiągają chyba tylko prawdziwi geniusze...



Dawniej testy na inteligencję skupiały się głównie na jednym jej rodzaju – konkretnie na inteligencji logiczno-matematycznej. To jednak się zmieniło. Dzisiaj sprawdzane są również inne aspekty, jak np. inteligencja językowa, przestrzenna, muzyczna. Test inteligencji to przyjemna rozrywka, nie należy go jednak traktować jako wyrocznię – nie zawsze wpisujemy się w założenia tego konkretnego quizu, a czasami po prostu brakuje skupienia, a umysł nie jest wystarczająco wypoczęty. Należy więc traktować to raczej w kategoriach pożądanego ćwiczenia umysłu, aniżeli jako niepodważalną prawdę objawioną!